Rola wizualizacji w nauczaniu języków obcych
język obcy,
dydaktyka,
autorytet,
metody pracy,
artykuł
Jak osiągnąć efektywność w szkolnych procesach uczenia?
Autor artykułu: Sebastian Mrożek
Zastosowanie odpowiednich metod dydaktycznych ma ogromy wpływ na efektywność szkolnych procesów nauczania i uczenia się. Jedną z nich może być wizualizacja, której typowymi przykładami użycia są kolaż, plakat i mapy myśli. Podpowiadamy, w jaki sposób można wykorzystać je na lekcjach języka obcego, a także podczas nauki pozostałych przedmiotów.
Efektywność to współcześnie słowo klucz w świecie społeczno-ekonomicznym. Jest ona ważna również w rzeczywistości szkolnej, w której odnosi się przede wszystkim do pracy nauczycieli i uczniów. Do zadań szkoły należą jej zagwarantowanie oraz stałe podnoszenie. Istotą efektywności w szkole jest poszukiwanie takich rozwiązań dydaktycznych, które pozwolą uczniom na osiąganie coraz lepszych wyników w nauce. Im lepsze wyniki, tym większa motywacja do pracy, w szczególności pracy własnej, na której opiera się sukces w edukacji.
Wizualizacja a efektywność w nauce
Podstawowym zagadnieniem dla efektywności w szkole są instrumenty pracy dydaktycznej, w tym stosowane przez nauczycieli strategie pozwalające optymalizować procesy nauczania i uczenia się. Powinny one być przyjazne dla uczniów, uwzględniać różne style uczenia, których początkowo nie zawsze są oni świadomi. Dla znaczącej części młodych ludzi będzie to przede wszystkim nauka z użyciem percepcji wzrokowej, z racji ich zanurzenia w świecie mediów opartych na kulturze obrazkowej.
Wykorzystanie przez nauczyciela różnych form obrazu – począwszy od zdjęć, przez rysunki, kończąc na abstrakcyjnych grafikach lub schematach – pozwala lepiej przekazać informacje. Posługiwanie się obrazami, czyli graficznymi reprezentacjami rzeczywistości, to nic innego jak jej wizualizowanie, dzięki któremu jesteśmy w stanie powiązać ze sobą zdobywane wiadomości. Taki sposób nauczania jest o wiele prostszy dla ucznia niż np. opisy tekstowe (zwłaszcza te rozbudowane). Ponadto umożliwia uczniowi przejrzyste organizowanie złożonych informacji.
W odniesieniu do procesów nauki i nauczania w szkole wizualizacja wpływa na przyspieszenie procesu przyswajania nowego materiału przez uczniów oraz na pełniejsze jego zrozumienie, co znacząco wzmacnia efektywność. Im więcej materiałów wizualizujących na lekcji danego nauczyciela, tym sprawniej będzie zachodzić proces przyswajania omawianych przez niego treści. Najistotniejsze jest jednak zachęcanie uczniów do tworzenia własnych wizualizacji przyswajanych wiadomości, w tym przekształcania treści prezentowanych w formie tekstu na postać graficzną. Można używać przy tym schematów, prostych grafik, odręcznych rysunków lub wykorzystywać kolory, co przyczynia się do wzmocnienia percepcji i – w konsekwencji – procesu zapamiętywania. Badania z obszaru neuronauk jasno wskazują, e obraz przemawia do odbiorcy o wiele silniej niż samo słowo.
Wizualizacja na lekcji języka obcego
W nauczaniu języków obcych wizualizacje, czyli stosowanie różnych form obrazowania przekazywanych treści, są wykorzystywane bardzo często – od samego początku nauki. Podręczniki przeznaczone do języków obcych niemal zawsze zawierają bardzo wiele materiałów ikonograficznych, ilustrujących treści tekstowe. Mają one zarówno uatrakcyjniać, jak i objaśniać treści oraz zachęcać do podejmowania prób komunikacji językowej, czyli inicjować wypowiedzi obcojęzyczne – w formie opisu ilustracji lub komentarza do niej. Ponadto ułatwiają one wprowadzanie nowego słownictwa.
Bardziej abstrakcyjną formą wizualizacji są tabele i grafiki, które w podręcznikach wykorzystuje się do wyjaśniania reguł gramatycznych. Na etapie nauczania początkowego nauczyciele bardzo chętnie posługują się kartami ilustrującymi nową leksykę, by wprowadzić słownictwo lub zainicjować sytuację komunikacyjną. Coraz częściej nowe podręczniki do nauki języków obcych wzbogacane są także o materiały wideo, dostępne na płytach DVD lub w internecie, które przedstawiają treści w ciekawszy sposób niż podręcznik.
Wszystkie opisane powyżej sposoby wykorzystywania strategii wizualizacji łączy fakt, iż mają one charakter silnie receptywny. Ułatwiają przyswajanie nowych treści w języku obcym, przede wszystkim z racji ich poglądowości. Jednak ich działanie jest o wiele mniej skuteczne niż w przypadku, kiedy uczniowie sami podejmują próby opracowania własnych materiałów związanych z konkretnym tematem lekcji. Zwracają na to uwagę również autorzy podręczników, zamieszczając w nich ćwiczenia zachęcające uczniów do tworzenia własnych materiałów – plakatów czy kolaży związanych z danym blokiem tematycznym.
Aby uzyskać dostęp do treści i materiałów, zaloguj się.
Masz już konto?