Święto Dziękczynienia

Powiązanie genezy Dnia Dziękczynienia z konkretną datą jest trudne, ale choć zapisy historyczne nie przedstawiają daty pierwszych obchodów, to wiemy, kiedy odbył się pierwszy zapisany na kartach historii Thanksgiving Day i miało to miejsce 8 września 1565 roku na Florydzie. Amerykanie do daty podchodzą jednak raczej symbolicznie i tradycyjnie uznają, że pierwsze Święto Dziękczynienia odbyło się w kolonii Playmouth w 1621 roku.

Wdzięczni pielgrzymi

Zaczątek świętu dali podróżni – pielgrzymi – członkowie anglikańskiego Kościoła separatystycznego, którzy uciekali przed prześladowaniami religijnymi w Anglii. Pierwotnie dotarli do Holandii. Tam jednak nie odpowiadał im bezbożny – w ich ocenie – styl życia. Wyruszyli więc na statku Mayflower dalej i dotarli do Ameryki. Pierwsza, bardzo surowa zima nie była dla nich łaskawa, niemal połowa z nich zmarła. Pomocną dłoń w trudnym czasie podali im jednak Indianie z plemienia Wampanoagów, dzieląc się tym, co mieli. I to właśnie z nimi świętowali w kolejnym roku urodzajne plony.

 

Pierwsze Święto Dziękczynienia

Historia mówi, że pierwsze obchody dziękczynne trwały 3 dni. Pielgrzymi ze swojej strony wnieśli tradycje angielskie, zaś Indianie dołożyli własne. I tak, w kulturowym tyglu, biesiadnicy raczyli się przyniesionym przez Indian mięsem jelenia i upolowanymi przez pielgrzymów kaczkami oraz gęsiami. Świętowali tańcząc, bawiąc się i próbując – mimo językowej bariery – skutecznie się porozumieć. Z zapisków historycznych wynika – choć nie możemy być tego pewni – że były to jedyne takie obchody Thanksgiving Day.

Thanksgiving Day współcześnie

Dzień Dziękczynienia jest w Ameryce jednym z najważniejszych świąt w roku. Celebrowany jest doniośle i rodzinnie, a przygotowania trwają wiele dni. Amerykanie przemierzają nawet pół wielkiego kraju, aby zobaczyć się z mieszkającą daleko rodziną, a przy stole zasiada wspólnie czasem kilka pokoleń.

Nadrzędną ideą jest dziękczynienie. W Thanksgiving Day Amerykanie dziękują więc za sukcesy, spełnione marzenia, dobrobyt, jedzenie – za wszystko, za co czują wdzięczność.

Kulinarna tradycja Święta Dziękczynienia

Ponieważ świętowanie odbywa się przy uroczystym posiłku, to właśnie on gra tu „pierwsze skrzypce”. Gwiazdą każdego stołu jest pieczony w całości indyk – święto zresztą potocznie jest nazywane Dniem Indyka – Turkey Day. Oprócz indyka, na stołach znajduje się przygotowywane z chleba, szałwii, czasem bakalii, owoców i boczku nadzienie (stuffing lub dressing). Ponadto, nie może zabraknąć puree ze słodkich ziemniaków (sweet potatoes), sosu pieczeniowego (gravy), sosu żurawinowego na słodko, kukurydzy w kolbach i warzyw – fasolki, kapusty, brukselki i innych, zwykle korzeniowych lub strączkowych - w nawiązaniu do pierwszych obchodów święta. Na deser z reguły serwowane są tarty – najczęściej dyniowa (pumpkin pie), jabłkowa (apple pie), czasem orzechowa (pecan pie) i inne, w zależności od stanu.

 

 

Tradycje i obyczaje

Thanksgiving Day to szereg celebrowanych we wszystkich domach zwyczajów.

Wishbone. Przy stole dwoje biesiadników przełamuje kostkę życzeń – wishbone, fragment indyczego mostka. Ta osoba, w rękach której zostanie większy fragment, będzie cieszyć się sukcesami, spełnieniem marzeń i szczęściem.

Pardoning the Thanksgiving Turkey. Ułaskawienie indyka przez samego prezydenta. W nawiązaniu do historycznego ułaskawienia w 1865 roku, zwyczaj celebrują kolejni prezydenci USA, zapewniając wybrańcowi losu szczęśliwe życie na farmie, aż do jego naturalnej śmierci.

New York Macy’s Thanksgiving Day Parade. Od 1924 roku ulicami Nowego Jorku przechodzi huczna parada z gigantycznymi balonami. Organizuje ją sieć znanych domów towarowych Macy’s. Obecni są brodwayowscy tancerze, piosenkarze i mnóstwo gwiazd. Ci, którzy na paradę nie mogą dojechać osobiście, oglądają telewizyjną transmisję na żywo.

National Football League. Po kolacji wszyscy – bez wyjątku – oglądają w telewizji rozgrywki NFL, nawet jeśli nie są pasjonatami tego sportu.

Black Friday. Choć to bez wątpienia współczesny aspekt święta, to stał się już nieodłącznym elementem Thanksgiving Day. W piątek, dzień po uroczystej kolacji, ma miejsce największe w roku święto zakupów. Amerykanie biorą często wolne w pracy, aby w czwartek spotkać się z rodziną, zaś w piątek wyruszyć na zakupowe szaleństwo. Sklepy kuszą ogromnymi okazjami cenowymi i promocjami.

Thanksgiving Day w innych krajach

Święto Dziękczynienia obchodzi się również w Kanadzie, choć geneza święta jest inna. Upamiętnia po części nieudaną wyprawę angielskiego podróżnika, Frobishera. Planował dotrzeć do Chin, ale odniósł porażkę, w wyniku której osiadł w Kanadzie. Uznawszy, że było to jednak mimo wszystko wyczynem i dziękując za to, że udało mu się dotrzeć tak daleko, celebrował swoje dokonanie, dając zaczątek kanadyjskiemu Świętu Dziękczynienia. Tu jednak obchody, choć uroczyste, nie są aż tak huczne, jak w sąsiednich Stanach Zjednoczonych.